#معماری چینی
سبکی از معماری است که توسط چینی ها بنا نهاده شده و در آن به طبیعت و هماهنگی با آن توجه خاصی میشود و تقارن در ترکیب بندی خانهها و حیاط آن به چشم میخورد. معماری چین باستان متاثر از فرهنگ، رسوم و طبیعت کشور چین است. معماری این کشور در گذر زمان تغییراتی را تجربه کرده اما بسیاری از اصول اساسی آن مثل استفاده از چوب که از ابتدا کاربرد داشت، تقریباً ثابت مانده است. چینیها در معماری سنتی خود، اغلب از چوب، ورق برنج (ساخته شده از پوشالهای برنج) و سفال استفاده میکردند. برخلاف سبکهای معماری باستانی مطرح دنیا، استفاده از سنگ و آجر در سازههای باستانی چین نادر است. ساختار اصلی بناها عمدتا با چوب اجر میشد و سقف بنا نیز با سفال پوشش داده میشد. از ویژگیهای خانههای چینی دوران باستان، دیوارهایی به نام «مانع ارواح» است که در بخش ورودی خانه اجرا میشد.
#معماری چینی چیست؟
سبک چینی در معماری، شیوهای خاص است که معماران کشور چین در طول تاریخ برای ساخت سازههای مختلف از آن استفاده میکردند. کشور چین از قدمت بالایی برخوردار بوده و از نظر معماری میتوان آن را در ردیف کشورها و مناطق متمدن مانند ایران، مصر، بین النهرین و یونان قرار داد. همانند سایر سبک های معماری جهان، شیوه معماری چین هم از فرهنگ، آداب و رسومات این کشور تاثیر میپذیرد. بنابراین با گذر زمان، تغییر افکار، عقاید و قدرتهای حاکم بر کشور، تغییرات زیادی را تجربه کرده است. با وجود این، برخی اصول در تمامی دوران معماری این کشور جایگاه خود را در ذهن و افکار معماران حفظ کرده است. اصولی مانند:
زیبایی شناختی
استفاده از مصالح خاص به ویژه چوب و سفال
پوشش سازه با سقف شیب دار
ستونهای نگهدارنده چوبی
تالارهای چهارگوش
سبک چینی در معماری، با تمامی گستردگی، خود به دو شاخه معماری شمالی و جنوبی تقسیم میشود. معماری سبک شمالی و جنوبی اصول و وجه تشابه زیادی با هم دارند. اما در بسیاری از ویژگیها نیز متفاوتاند. از سبک چینی ها برای ساخت سازههای گوناگون همچون معابد، قصرها، پاگودا، آرامگاه، خانه، دیر و معابد صخره ای استفاده میشد. اما بررسی آثار به جا مانده نشان میدهد که سبک شمالی بیشتر جهت ساخت قصرها و کاخها مورد استفاده قرار میگرفت. نکته جالب در رابطه با هنر معماری چینی، ورود به دنیای مدرن و استفاده برای ساخت سازههای مختلف حتی در عصر کنونی است. در حالی که شیوههای معماری باستان در اکثر کشورهای متمدن مانند مصر، ایران و یونان، جای خود را به سبکهای معماری مدرن داده و به ندرت برای ساخت سازههای جدید مورد استفاده قرار میگیرند.
#معماری چین باستان
معماری کشور چین همانند سایر هنرهای این کشور از تنوع بالایی دارد در گذر زمان، تغییراتی را تجربه کرده است. اما بسیاری از اصول به کار گرفته شده در معماری چین باستان، با گذر سالیان متمادی، حفظ شده و همواره در ساخت بناها مورد استفاده قرار گرفته است. معماری باستانی این کشور کاملا متاثر از فرهنگ، آداب، رسومات و البته طبیعت است. با توجه به شرایط آب و هوایی چین، استفاده از مصالحی مانند سنگ و آجر که در معماری یونان و ایران کاربرد گستردهای داشتهاند، در معماری باستانی این کشور چندان مورد توجه نبود. بلکه چوب مهمترین مصالح معماری چینی ها را تشکیل می داد. آن ها از چوب برای ساخت سازههای مختلف از جمله خانهها، قصرها، معابد، آرامگاهها و غیره استفاده میکردند.
دوام چوب نسبت به مصالحی مانند سنگ و آجر پایینتر است. این امر باعث شده تا تعداد کمتری از آثار معماری باستان این کشور نسبت به مناطقی مانند ایران، یونان و مصر برجا بماند. اما همین تعداد اندک هم به خوبی هنر معماران چینی را نشان میدهد. این آثار گویای آن است که سبک چینی در حد معماری کشورها و مناطق متمدن بوده است. معماری چین باستان تاثیر زیادی هم بر سبکهای معماری سایر کشورهای دنیا به ویژه کشورهای آسیایی داشته است. کره، ژاپن، سنگاپور و مالزی مهمترین کشورهایی هستند که در طول تاریخ از هنر معماری چینی برای ساخت سازههای خود بهره بردهاند. همچنین، این سبک در قرنهای هفدهم و هجدهم میلادی به یک سبک مطرح در معماری اروپا تبدیل گردیده و جهت ساخت بناهای زیادی مورد استفاده قرار گرفت.
خانه های چینی دوران باستان
در معماری باستانی کشور چین، توجه به معماری خانهها اهمیت فراوانی داشته و نشان دهنده روحیات، فرهنگ و عقاید مردم این کشور هستند. خانههای چینی از تنوع بالایی برخوردار بوده و با گذر زمان تغییرات زیادی را تجربه کردهاند. اولین خانهها و سکونت گاههای مردم این کشور، گودالهایی دایرهای شکل بوده که آنها را با شاخ و برگ درختان پوشش میدادند. اما با پیشرفت معماری این کشور و توسعه مصالح مورد استفاده، خانه سازی هم در این کشور پیشرفت زیادی را تجربه کرد. در دوران امپراطوری هان، ساخت خانههای گلی رواج پیدا کرد و اغلب خانهها به این شیوه ساخته میشدند. نکته جالب توجه در ساخت خانههای دوران باستان سبک معماری چینی، استفاده از دیواری با عنوان «مانع ارواح» در بخش ورودی بوده است. طبق عقاید چینیهای باستان، ارواح و شیاطین در مسیر مستقیم حرکت میکردند و این دیوارها مانع از ورود آنها به خانه میشد.
البته در کنار دیوار مدخل ورودی یا مانع ارواح، خانههای گلی کشور چین ویژگیهای دیگری هم داشتهاند. ویژگیهایی که بیشتر آنها در ساختمانهای امروزی این کشور هم مورد استفاده قرار میگیرد؛ مانند:
تالارهای چهار گوشه زیر سقف نوک تیز با قرنیزهای برآمده.
استفاده از شبکه نگهدارنده.
ستونهای چوبی.
دیوارهایی که نقشی در باربری ساختمان ندارند. و تنها برای جدا کردن اتاقها از یکدیگر و پوشش فضای داخلی خانه کاربرد داشتهاند.
سبک معماری چینی به تزئینات خارجی و نمای خارجی خانهها هم توجه ویژهای دارد. به این صورت که برای بهبود زیبایی و نمای خانهها، از آجر و کاشی با رنگها و طرحهای مختلف استفاده میشد. اگر چه توجه به تزئینات در خانههای دوره باستان کمتر بوده و با پیشرفت خانه سازی، این ویژگی هم بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.